بررسی علل خودکشی در کهگیلویه وبویراحمد

چند سالی است که خودکشی در استان به مسئله ای نگران کننده بدل شده است. اینطور که آمارها می گویند,استان کهگیلویه و بویراحمد, در رتبه دوم کشوری قرار دارد. بخاطر اهمیت این موضوع, برنامه سه نقطه, سراغ دو تن از اساتید محترم دانشگاه رفته و گفتگویی را با ایشان ترتیب داده است. آقایان دکتر شیرعلی خرامین, استاد روانشناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج و دکتر آرمان حیدری, استاد جامعه شناسی دانشگاه یاسوج, مهمانان پنجمین برنامه گفتگومحور اینترنتی سه نقطه بودند.
دکتر خرامین صحبت خود را با ارائه ی آمار خودکشی در کشور شروع کردند؛ به گفته ی ایشان, کشور در مقایسه با آمارهای جهانی, در حد وسط قرار دارد اما نرخ خودکشی در استان نسبت به میانگین کشوری بالا است؛ طبق آخرین آمارها, ۶۳% مردان و ۳۷% زنان اقدام به خودکشی کرده اند.
دکتر حیدری از شفاف نبودن آمارهای خودکشی و تحقیق هراسی مسئولین انتقاد کردند و ارائه راه حل را منوط به شفاف بودن و در دسترس قرار دادن آمارها برای پژوهشگران این حوزه دانستند. ایشان نرخ خودکشی زنان در استان را بالاتر از سایر استان ها برشمردند و افزودند علت بالا بودن نرخ خودکشی در استان های زاگرس نشین از قبیل ایلام, کهگیلویه و بویراحمد و کرمانشاه, بخاطر ساختار ایلی-عشیره ای این استان ها است که در این ساختار حقوق فردی نادیده انگاشته می شود؛ از آن طرف جوان در یک نهاد مدرن و توسعه یافته که حق فرد را محترم می شمارد, آموزش می بیند و با حقوق خود آشنا می شود فلذا جوان با تعارضاتی مواجه می گردد که نهایتا به خودکشی ختم می شود.
دکتر خرامین ده برابر شدن جمعیت شهر یاسوج طی بیست سال گذشته را عامل ایجاد بحران های متعدد هویتی, اقتصادی و نابهنجاری های اجتماعی دانستند. از نظر ایشان در خودکشی برنامه ریزی شده, عواملی مانند افسردگی, اسکیزوفرنی, اعتیاد و بحران های شخصیتی زمینه ساز است اما در خودکشی غیربرنامه ریزی شده که ۷۰% خودکشی های استان را شامل می شود, عواملی مثل اختلافات خانوادگی, شکست عشقی و مسائل اقتصادی دخیل است. این استاد دانشگاه مهمترین دلیل خودکشی در استان را فقدان مهارت های زندگی برشمردند و افزودند ما فرزندانمان را بگونه ای تربیت کردیم که در مواجهه ی با مشکلات زندگی, صبر و استقامت لازم را ندارند؛ هرچه خواستند برایشان فراهم کردیم و اگر در مقابل خواسته هایشان بایستی و نه بگویی, یا سراغ مواد مخدر می رود یا خودکشی می کند.
دکتر حیدری گریزی به سنت و مدرنیته زدند و خاطرنشان کردند ما سنت را در تقابل شدید با مدرنیته قرار دادیم, در صورتی که اگر یک نگاه انتقادی تؤام با گزینش گری نسبت به فرهنگ خود می داشتیم, شاهد چنین نابهنجاری ها و تعارضاتی در جامعه نبودیم؛ برای مثال, اقتدار پدر را گرفتیم در حالی که باید تعدیل می شد؛ به جوانان مان استقلال مطلق دادیم و همه ی امکانات را در اختیارشان گذاشتیم در حالی که در جوامع پیشرفته ای مانند فنلاند و اسکاندیناوی هم چنین نیست.
دکنر خرامین برگزاری مراسمات ترحیم و نصب پلاکاردهای آنچنانی برای افرادی که دست به خودکشی زده اند را مشوقی دانست که جوان را ترغیب می کند برای دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن,دست به خودکشی موسوم به قهرمانانه بزند؛ فلذا ایشان برداشتن این مشوق ها, شناسایی افراد مبتلا به بیماری های روانی مانند افسردگی و درمان آن, فراگیری مهارت های زندگی و ایجاد شغل را از جمله راهکارهای جلوگیری از خودکشی عنوان کردند.
دکتر حیدری نیز از لزوم تعدیل نگاه مقصر دانستن قربانی خودکشی سخن گفتند و اینکه اطرافیان قربانی نیز باید خود را مقصر بدانند. ایشان ارائه آمارهای دقیق خودکشی جهت انجام تحقیقات را ضروری دانستند و آموزش و مهارت افزایی به گروه های هدف را بعنوان راهکار کاهش خودکشی ذکر نمودند.