این جراحی اقتصادی است یا جراحی معده؟

پس از انجام جراحی اقتصادی اخیر، مردم به ناگاه با افزایش غیرقابل تصور قیمت‌ها مواجه شده‌اند. افزایش قیمت‌ها که قرار بود تنها شامل ۴ قلم کالا باشد، تمام کالاها و خدمات را که از هزاران قلم تجاوز می‌کند را شامل شده‌ است.

خانواده‌ای که با ریال، حقوق دریافت می‌کند به ناگاه در گردابی قرار می‌گیرد که باید با دلار خرید کند، یعنی درآمد ریالی و هزینه دلاری! به بیان دیگر در برابر هر افزایش قیمتی به میزان یک دلار، سی هزار تومان کسری بودجه برای خانواده پدیدار می‌شود.

جراحی بزرگی که دهک‌های پایین را تحت تاثیر قرار می‌دهد و عملا لایه‌های پایین جامعه را نشانه گرفته است، مانند هیولایی است که فشار عمده را به طبقات پایین جامعه می‌آورد و فاصله طبقاتی را بیش از پیش می‌کند.

خانواده‌ها در این زمان احساس می‌کنند از دهک خود به دهک‌های پایین‌تر پرتاب شده‌اند و پول‌شان چون خاکروبه‌ای شده است که تنها کفاف حوزه خوراک و مسکن آن هم به صورت دست و پا شکسته را می‌دهد! صف‌های به هم پیوسته یک هفته‌ای شکل گرفت که به ناگاه از تب و تاب افتاد به این معنا که خانواده نیازهایش را تا جایی که امکان داشت کوچک و کوچک‌تر کرد.

تورمی که هر سال گروه زیادی را به زیر خط فقر می‌کشاند با این اقدام جدید دولت گروه زیادی را به زیرخط فقر کشاند.

کاهش یافتن سطح زندگی که به جنگ اوکراین و جلوگیری از قاچاق گره خورد توجیه قابل قبولی برای عموم مردم نبود! حتی برای گروهی از مسوولان هم افزایش یک‌باره قیمت‌ها توجیه مناسبی برای مبارزه با قاچاق نبود، این گروه معتقد بودند که آیا فقط با افزایش قیمت می‌توان با قاچاق مقابله کرد؟ آیا با افزایش قیمت بنزین، قاچاق آن کنترل شد؟ تولید گندم کل دنیا در سال ۲۰۲۱، ۷۸۰ میلیون تن بوده است. سهم اوکراین ۳۳ میلیون تن بوده است؟ تمام این بازی‌ها به خاطر یک درصد است؟ و معترض شدند که چرا آمار اشتباه می‌دهید؟!

در پایان باید گفت جوانب این تصمیم باید به‌طور کامل بررسی می‌شد، زیرا یک تصمیم، تعجیل، تاخیر یا اقدام غلط و نابجا آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به اقتصاد، فرهنگ، امنیت و آرامش میلیون‌ها نفر یا همه جامعه وارد خواهد ساخت.

به نظر مشکل اقتصاد نحیف و ضعیف ایران تنها حذف ارز ترجیحی و تخصیص یارانه‌ها به دهک‌های پایین و چاپ پول نیست که با آن بتوان اقتصاد را سر و سامان داد، بلکه به نظر می‌رسد برای ثبات اقتصادی، کشور نیازمند مهار پایدار تورم از طریق اصلاح ساختار بودجه، اصلاح نظام بانکی، افزایش انضباط مالی و افزایش استقلال بانک مرکزی است و شاید لازم باشد مذاکرات با امریکا برای رفع تحریم‌ها از زوایای مختلف مورد تجدیدنظر قرار گیرد.